12 praktycznych wskazówek do pracy psychoterapeutycznej
Metaforą psychoterapii może być wyprawa w nieznane. Wiemy, że chcemy dojść do miejsca, gdzie świeci słońce i są piękne widoki. Wiemy, że podróż będzie przebiegać różnymi drogami, a więc będą ścieżki, które są szerokie i komfortowe, ale też takie, które są trudne i wyboiste. Prawdopodobnie napotkamy również polany i przystanki, na których będzie można odpocząć. Trochę wiemy, czego możemy się spodziewać po drodze, a trochę dowiemy się dopiero w trakcie podróży. Do takiej wyprawy w nieznane warto się dobrze przygotować. W tym celu ułożyłam 12 terapeutycznych wskazówek i cennych, w moim odczuciu, informacji, które mogą się okazać pomocne.
Wskazówki dla osób będących w trakcie psychoterapii lub zainteresowanych jej rozpoczęciem:
- Wybierz takiego psychoterapeutę, przy którym czujesz się dobrze. To bardzo ważne, bo jeżeli rozpoczniecie psychoterapię, będziecie się spotykali często i regularnie (najprawdopodobniej raz w tygodniu). Czasami zdarza się, że ktoś uchodzi za bardzo dobrego terapeutę, ale Tobie może nie odpowiadać z różnych, czasami bardzo trywialnych powodów, na przykład przypomina Ci kogoś z przeszłości, kogo nie lubiłeś. Zaufaj swojej intuicji. Więcej o tym, jak znaleźć dobrego psychoterapeutę pisałam tutaj.
- Dobrze, jeśli Twój psychoterapeuta specjalizuje się w pracy z osobami, które doświadczały trudności podobnych do Twoich problemów. Nie jest to jednak koniecznie, nie każdy terapeuta ma swoją konkretną „specjalizację”. Psychoterapeuci zazwyczaj specjalizują się w pracy z określoną grupą osób, niż określonym problemem, np. pracują z dziećmi i młodzieżą, osobami indywidualnymi, parami. Zazwyczaj jest to jasno określone przy ich ofercie. Wyjątkiem mogą być tutaj terapeuci uzależnień, ponieważ przechodzą inną ścieżkę kształcenia i pracują w sposób służący stricte do walki z nałogami.
- Czas spotkań terapeutycznych to Twój czas, przeznaczony tylko dla Ciebie. Psychoterapeuta w ich trakcie będzie skoncentrowany tylko na Tobie i Twoich sprawach. Ciesz się zatem tymi spotkaniami i korzystaj z nich. Podczas niektórych spotkań może być Ci trudniej, ale pamiętaj, że nie będziesz musiał przechodzić przez te trudności sam, ale z pomocą terapeuty. Będziesz mógł odkrywać siebie na nowo z pomocą kogoś, kto długo szkolił się w tym celu, aby robić to najlepiej jak tylko potrafi.
- Na sesjach terapeutycznych staraj się być szczery i otwarty. Bądź po prostu sobą. Terapeuta nie czyta w Twoich myślach, więc jeśli mu o czymś nie powiesz albo będziesz ukrywał ważne fakty ze swojego życia czy odgrywał osobę, którą na co dzień nie jesteś, to znacznie ograniczasz swoją szansę uzyskania pomocy.
- Terapia jest dla Ciebie, a nie Ty dla terapii. Oznacza to, że sesje terapeutyczne nie są po to, abyś spełniał „oczekiwania” swojego terapeuty, „dobrze” wykonywał zadania, „prawidłowo” przedstawiał sytuacje ze swojego życia, „nieomylnie” odpowiadał na pytania. Sesje terapeutyczne są po to, abyś mógł uzyskać pomoc w problemach, z którym się zmagasz.
- Bądź zaangażowany w swoją terapię, bierz odpowiedzialność za przebieg sesji, bądź aktywny(-a) w ich trakcie, uczęszczaj regularnie na spotkania. Bez Twojego zaangażowania, odpowiedzialności i regularnego uczestnictwa terapeuta nie będzie w stanie Ci pomóc.
- Pamiętaj, że terapia to nie jest „tylko” czas sesji terapeutycznych. Terapia to również Twoja praca pomiędzy sesjami, która może polegać na:
• Przemyśleniu tego, co działo się na ostatniej sesji i co w związku z tym przeżywałeś(-aś),
• Planowaniu (i zapisywaniu) tego, o czym chcesz porozmawiać na kolejnej sesji,
• Byciu na siebie uważnym(-ą), obserwowaniu swoich myśli, emocji i zachowań w różnych sytuacjach oraz wnoszeniu tych treści na sesje terapeutyczne,
• Wdrażaniu nabywanych umiejętności z terapii w życiu codziennym,
• Wykonywaniu ćwiczeń i zadań domowych (jeśli Twój terapeuta prowadzi terapię w ten sposób). - Bądź otwarty(-a) wobec tego, co może się wydarzyć. Staraj się zaciekawiać sobą. Nie ma gwarancji tego, czego doświadczysz podczas procesu terapii. Potraktuj to jak fascynującą wyprawę w nieznane.
- Bądź cierpliwy(-a). Terapia to proces, co oznacza, że wymaga czasu. Nie zobaczysz natychmiastowych korzyści po kilku spotkaniach. Z tego powodu możesz czuć pragnienie przerwania terapii. Postaraj się wytrwać, rozmawiać ze swoim terapeutą o tych wątpliwościach i obserwować, co się wydarza.
- Bądź szczery(-a), dziel się z terapeutą swoimi przemyśleniami, wątpliwościami. Nie bój się również mówić o swoich negatywnych odczuciach, jeśli masz wrażenie, że Twoja terapia nie idzie w oczekiwanym przez Ciebie kierunku.
- Uczęszczaj regularnie na sesje. Omijanie spotkań terapeutycznych z powodu innych planów sprawia, że masz mniejszą szansę na powodzenie Twojej terapii.
- Mów terapeucie o tym, co dotychczas okazało się dla Ciebie szczególnie pomocne w terapii. Nie ma takich metod i technik terapeutycznych, które działałyby tak samo na każdego pacjenta. Każdy z nas jest inny i każdy potrzebuje czegoś innego. Możesz powiedzieć na przykład:
„Ostatnia sesja była dla mnie pomocna/ trudna/ itp.”
„Jak rozmawiamy o …., to czuję strach/ zaczynam się denerwować.”
Zastanawiam się, co myślisz na temat tych wskazówek? Czy któraś z nich jest dla Ciebie szczególnie przydatna albo taka, nad którą do tej pory nigdy się nie zastanawiałeś(-aś)?
Zdaję sobie sprawę, że moja lista nie wyczerpuje wszystkich przydatnych wskazówek. Daj znać, jeśli przyjdą Ci do głowy dodatkowe punkty. Bardzo chętnie dopiszę je do listy!
Więcej tekstów na temat psychoterapii znajdziesz na blogu w kategorii cyklu tematycznego Prosto o psychoterapii, a następny wpis na blogu pojawi się w przyszłym tygodniu. Jeśli chcesz być na bieżąco, zapraszam do polubienia mojej strony na Facebooku oraz dodanie mojego instagramowego konta @malwinahunczak_psycholog do obserwowanych.
Dziękuję za cały cykl postów o psychoterapii. Bardzo pomaga mi zaufać mojemu psychoterapeucie i całemu procesowi. Śledzę Twoje wpisy na bieżąco i czekam na kolejne :)
Dziękuję, bardzo mi miło. I oczywiście polecam przyszłe posty :)